NewYork’ta bulunan ve Amerikalıların ulusal simgesi haline gelen Özgürlük Anıtı, 1800’lerin ikinci yarısında Osmanlı Devleti tarafından Mısır’a dikilmek üzere yaptırılmış. Pekala, bu koca heykel nasıl Amerika’nın simgesi haline geldi? Gelin, Özgürlük Anıtı’nın seyahatini birlikte inceleyelim.
NewYork’un kıymetli simgelerinden biri olan ve sağ elinde meşale, sol elinde ise bir kitabe tutan heykel, günümüzde Amerika’nın ulusal simgelerinden biri haline gelmiş durumda. Bu, 93 metrelik koca heykel aslında Osmanlı’ya dayanıyor. Sultan Abdülaziz devrinde Süveyş Kanalı’nın açılış merasimi için hazırlanan heykel, Mısır’a dikilmek maksadıyla Fransız bir heykeltıraşa yaptırıldı.
OSMANLI PADİŞAHI TARAFINDAN TÜRK TOPRAĞI OLAN MISIR İÇİN YAPTIRILDI
19.yy’a kadar Mısır, Osmanlı himayesinde Kavalalı Mehmet Ali Paşa’nın soyundan gelen “Hidiv” unvanlı valiler tarafından yönetiliyordu. Hidivler, projelerini padişaha onaylatarak istedikleri birçok projeyi hayata geçirebiliyordu. Bunlardan biri de Süveyş Kanalı projesi. O dönemki Mısır Valisi Said Paşa, 1854 yılında Fransız mühendis Ferdinand de Lesseps’e hazırlattığı ve Akdeniz ile Kızıldeniz’i birbirine bağlayan Süveyş Kanalı projesini periyodun padişahı Sultan Abdülaziz’e onaylattı.
Ancak Said Paşa ile Ferdinand de Lesseps ortasında yapılan mutabakatta enteresan bir unsur vardı. Buna nazaran kanalın Akdeniz’e açıldığı yere kocaman bir heykel dikilecekti. Heykel, eski Mısır giysilerine bürünmüş ve elinde ‘Asya’nın ışığının Mısır’dan geldiğini’ belirten bir bayan heykeli olacaktı.
Böylece padişahın müsaadesiyle Fransa’nın en tanınmış heykeltıraşlarından biri olan Frederic Auguste Bartholdi’ye sipariş edildi.
“MÜSLÜMAN ÜLKEDE HOŞNUTSUZLUK YARATIR”
Heykel, birkaç sene içinde tamamlandı. Hatta Fransa’dan gemiyle Mısır’a getirtilmesi için hazırlıklara da başlandı. Fakat bu mühlet zarfında Mısır Hidiv’i Said Paşa vefat edip yerine İsmail Paşa gelmişti. İsmail Paşa ise böylesine bir heykelin Müslüman ülkede hoşnutsuzluk meydana getireceğini düşündüğü için heykelin Mısır’a getirilmemesi talimatını verdi.
Fransız mühendis ne kadar ikna etmeye çalışsa da başarılı olamadı. Böylelikle 1869 yılının Kasım ayında Süveyş Kanalı büyük bir merasimle açıldı lakin heykelsiz bir formda. Merasime dünyanın dört bir yanından davetliler katılmıştı.
HEYKEL’İN AMERİKA YOLCULUĞU
Heykel, Mısır’a getirilmediği için Fransa’daki depoda bekliyordu. Öte yandan Fransa ve Amerika ortasında bir dostluk yaşanıyordu. Böylelikle Fransız Hükümeti, Amerika’nın 100. yılına özel bu heykeli Amerika’ya armağan etti.
O sırada heykelin baş kısmında eksikler vardı. Heykeltıraş, heykelin yüzünü büsbütün değiştirdi ve eksikleri tamamladı. Birbirine monte edilecek formda 350 modülden oluşan heykel, gemiye yüklendi ve NewYork’un girişindeki adalardan birine yerleştirildi.
Heykel, bir elinde kitabe tutan ve öbür elinde ise “dünyayı aydınlatan özgürlüğün sembolü” olan bir meşaleyle Amerikan ulusunun simgesi haline geldi.