Kastamonu’da Taşköprülü Mehmet isminde bir mobilya ustası, bölgede misyon yapan İtalyan bir mühendisin konutunda gördüğü piyanonun benzerini yapmaya karar verdi. 1904 yılında Taşköprülü Mehmet Usta tarafından yapılan Türkiye’nin birinci piyanosunun, 120 yıl sonra tekrar restore edildi.
1904 yılında Kastamonu’da yaşayan Taşköprülü Mehmet Usta, devrin italyan mühendisi Karlo Efendi’nin meskeninde bir piyano gördü. Bunun üzerine kendisi de bir piyano yapmaya karar verdi. Karlo Efendinin konutunda bulunan piyanonun birebir ölçülerini alan Taşköprülü Mehmet Usta, bu ölçülerle beş adet piyano yaptı. Yaptığı piyanolardan bir tanesi Vali Enis Paşa tarafından 2.Abdülhamid’e armağan edildi.
Yıldız Sarayı, Kastamonu Kent Tarih Müzesi ve Kastamonu Mimar Tek Kültür Merkezi’nde, Mehmet Usta’nın yaptığı piyanolardan 3 tanesi sergilenmeye devam ediyor.
DİĞER İKİ ADEDİNİN AKIBETİ BİLİNMİYOR
Piyanonun onarımını yapan İstanbul Teknik Üniversitesi (İTÜ) Türk Musikisi Devlet Konservatuarı Müzik Teknolojisi Kısmı Dr. Öğretim Üyesi Ahmet Tunç Buyruklar; “Taşköprülü Mehmet Usta bir marangoz sanatkarı. 1904 yılında imal ettiği piyanolardan birini görüyoruz. Beş tane üretmiş. Bunlardan üçünün nerede olduğunu biliyoruz, ikisinin akıbeti ise bilinmiyor. Kent Müzesi’ndeki çalgının bakımını yapmak üzere geldim. Çok yorgun bir saz olmasına karşın sergileniyor. Klavye ayarını yapıp düzgün bir manzara vermesini istedim.” diyerek piyano hakkında bilgi verdi.
Buyruklar, piyanonun yapıldığı periyot itibariyle çok bedelli olduğunu vurgulayarak “Onun anısını yaşatmak ve düzgün görünmesi ismine bu çalışmayı yaptık. Piyano, bizim çalgılarımızdan değil. Avrupa menşeli bir enstrüman. Anadolu’da bunun yapılması pek mümkün görülmemesine karşın Mehmet Usta, bir müşterisinin konutunda görüp ölçüleri alıyor. Krokilerini çıkarıp piyanoları üretmeye başlıyor. Türkiye’de üretilen birinci piyano olarak çok büyük ehemmiyet taşıyor.” şeklinde konuştu.
MÜZİK TARİHİ AÇISINDAN ÇOK ÖNEMLİ
Bir Taşköprülü olarak çalışmaya dahil olmaktan büyük memnunluk duyduğunu lisana getiren
İTÜ Türk Musikisi Devlet Konservatuarı Müzikoloji Kısmı Sanatçı Öğretim Vazifelisi Süleyman Şenel ise; “Türk müzik tarihi içinde Türk bir usta tarafından Türkiye’de birinci sefer yapıldığını bildiğimiz bu piyanonun varlığı değerli. Bu hizmete katkı verenlere yürekten teşekkür ediyorum. Tunç hocamızın da bu mevzuya gönüllülük temeline nazaran katkı sağlaması bizim için çok bedelli.” ifadelerini kullandı.
1904 yılında Taşköprülü Mehmet Usta tarafından yapılan piyanoların müzik tarihi açısından değerine değinen Şenel, “Mimar Vedat Tek Kültür Merkezi’ndekini Esen ailesi bağışladı. Çalgı üretimi konusunda uzman olan Tunç Buyruklar hocamız, Mehmet Usta’nın anısını görmek için geldi. Bu, onun mesleksel düşüydü.” biçiminde konuştu.