Oyun terapisi ile çocuğun oyun esnasındaki hareketleri, etrafındaki olayları oyunlaştırma ve etrafıyla bağlantı kurma biçimi gözlemlenerek; çocuğun ruhsal yetkinliğini, problemlerini ve gelişim seviyesini anlamaya imkan sağlanıyor.
Her geçen gün yapılan yeni araştırmaların ortaya koyduğu datalar, çocuk gelişimi alanında uzmanların çalışma tekniklerini de geliştiriyor. Oyun terapisi, çocuğun iç dünyası ve his durumu hakkında uzmanlar ve ailelerin bilgi sahibi olmasına imkan sağlıyor. Çocuğun gelişim süreciyle ilgili birçok ipucu elde etmeyi kolaylaştıran yol; henüz kendisini yetişkinler üzere sözel maharetleriyle tabir edemeyecek seviyede olan çocuklar için sorunların tespiti ve üstesinden gelinmesi noktasında da tercih ediliyor. Psikolojik Danışman Sümeyye Üstün; oyun terapisi, uygulama prosedürleri ve yararları hakkında açıklamalarda bulundu.
OYUN TERAPİSİ NEDİR? OYUN OYNAYARAK TERAPİ OLUR MU?
Oyun terapisi, 1900’lü yılların başında ortaya çıkan bir terapötik metottur. Oyunun temelde üç fonksiyonu vardır: Birincisi, çocuğun kendisini tabir etmesinin arttırılması; ikincisi, dileklerin gerçekleştirilmesi; üçüncüsü de, travmatik yaşantıların üstesinden gelinmesidir. Çocuğun oynadığı oyun ve oyuncakların sembolik manaları vardır. Çocuk, bilinçdışından getirdiği bilgiyle kimi oyun ve oyuncaklara yönelir. Terapist ise, bu oyun ve oyuncaklar üzerinden çocukla terapötik münasebet kurar. Nasıl ki yetişkin beşerler sözlerle ve konuşarak münasebet kuruyorsa, çocuklar da oyun oynayarak münasebet kurarlar. Zira çocukların soyut düşünme mahareti ve söz dağarcıkları şimdi gelişmemiştir. Çocuğun normali, oyun oynamaktır.
Literatürde birçok farklı çeşit oyun terapisi vardır. Kimi yapılandırılmış, kimi yapılandırılmamış, kimi çocuk merkezli, kimi deneyimsel, kimi kuklalar üzerinden kimi de kum tepsisi aracılığıyla olmak üzere daha pek çok teknik vardır. Burada kıymetli olan teknikten çok, çocukla kurulan münasebettir. Terapist, kapsayıcı ve inançlı bir ortam sunarak çocuğun his dünyasına erişmeye çalışır. Emel çocuğun hislerini işlemlemesini sağlamaktır. Bununla birlikte aileyle yapılan aralıklı görüşmelerle de konut içi düzenlemeler sağlanır. Aile görüşmeleri, çocuk terapilerinde epeyce değerli bir yere sahiptir.
OYUN TERAPİSİNİN FAYDALARI
– Çocuk iç dünyasını ve hislerini süreçler.
– His düzenleme maharetleri gelişir.
– Hissini tabir etme maharetleri gelişir.
– Özsaygı ve olumlu benlik algısı gelişir.
– Çocuğun sahip olduğu sorunun (tırnak yemeden alt ıslatmaya, öfke patlamalarından korkuya, travmalardan takıntılara kadar pek çok sorun) anlaşılması ve çözülmesi sağlanır.
– Çocuğun uyku ve beslenme meselelerinde güzelleşme olur.
– Dikkat dağınıklığı, odak meseleleri, unutkanlık üzere sıkıntılar azalmaya başlar.
OYUN TERAPİSİ KİMLE VE NASIL UYGULANIR?
Oyun terapisi, birçok çocuk sorunu için hayli fonksiyonel ve tesirli bir formüldür. Bunlardan en sık görülenleri alt ıslatma, tırnak yeme, parmak emme, öfke sorunları ve krizler, anneden ayrılamama, çok çekingenlik, konuşmama, hastane travmaları, afet travmaları, cinsel travmalar ve benzeridir.
Oyun terapisi, uzman psikologlar tarafından oluşturulmuş çeşitli oyun ve oyuncaklar aracılığıyla uygulanır. Bunun için içinde birçok tema ve mevzuyla ilgili yüzlerce oyuncağın bulunduğu bir oyun odası vardır. Oyun terapisi, çoklukla 2-12 yaş ortası çocuklar için uygundur. Fakat terapist, müşahedelerine ve tercihine nazaran bu yaş aralığını daraltabilir. Oyun terapisi, çoklukla 45-50 dakika süren seanslar formunda yapılır. Bu seanslar hafta bir periyodlarla uygulanırken duruma nazaran daha sık yahut daha seyrek de uygulanabilir.
Oyun terapisinin kullanım alanı ve biçimi hayli geniştir. Her olaya ve ferdî kıssaya nazaran terapinin içeriği de değişir. Süreçle ilgili ayrıntılı bilgiyi tercih ettiğiniz terapist ile görüşebilirsiniz.
Psikolojik Danışman
Sümeyye Üstün