ABD’de yapılan bir araştırma edebiyat alanında da yapay zekanın tehdidini ortaya koydu. Yapay zekanın ürettiği şiirlerin gerçeğinden ayırt edilemediği, dahası, insanların yapay zeka tarafından üretilen şiirleri Shakespeare ve Dickinson üzere klasikleşmiş Amerikan-İngiliz şairlere tercih ettiği belirtildi.
Yapay zeka her geçen gün tesir alanını daha da genişletiyor. Yapay zekanın sanattaki rolü tartışılırken ABD’de yapılan bir araştırma farklı sonuçlar ortaya koydu. ChatGBT tarafından yazılan şiirlerin dünya edebiyat tarihinin dev isimlerine tercih edildiği ortaya çıktı.
Pittsburg Üniversitesi’nden Brian Porter ve Edouard Machery başkanlığında ve uzman olmayan bireyler üzerinde yürütülen araştırmaya nazaran; edebiyat alanında uzman olmayan bireyler, yazılmış bir şiiri gerçek birinin mi yazdığı yoksa yapay zeka tarafından mı yazdığı ayırt edemiyor. 14 Kasım’da Scientific Reports mecmuasında yayımlan araştırma farklı sonuçlar ortaya çıkardı.
YAPAY ZEKA DEVLERİ GEÇTİ
Araştırma kapsamında ChatGPT 3.5’ten, Shakespeare, Dickinson, Lord Byron ve T.S. Eliot üzere şairlerin stilinde şiirler yazması istendi. Araştırmacılar, bu şiirlerden 10 adedini seçerek bin 634 iştirakçiye sundu. İştirakçiler, şiirlerin yapay zeka tarafından mı yoksa bir insan eliyle mi yazıldığını iddia etmeye çalıştı. Sonucunda yapay zeka şiirlerinin çoğunlukla insan eliyle yazılmış üzere algılandığı ortaya çıktı. Çoğunlukla yapay zeka yapıtlarının insan elinden çıktığı düşünüldü. Hatta, bir insanın yazma ihtimali en düşük görülen 5 metnin hepsi yapay zekaya aitti.
BEĞENİLER ŞAŞIRTTI
Araştırmacılar, farklı bir kümeyle şiirlerin estetik beğenisini ölçtü. 696 katılımcı, şiirleri kalite, his, ritim ve özgünlük üzere kriterlere nazaran puanladı. Yapay zeka şiirlerinin daha çok beğenilmesi araştırmacıları şaşırttı.
Bir küme iştirakçi şiirlerin yapay zekaya ilişkin olduğu bilirken, başka kümeye bu bilgi verilmedi. Şiirlerin yapay zekaya ilişkin olduğunu bilmeyenler daha çok sohbet butonunun yazdığı şiirleri beğendi. Bu bilgiye sahip olanlarda ise yapay zeka şiirlerinin puanları düşük kaldı.
Porter ve Machery’ye nazaran, yapay zekanın lisan modellerinin “ortalama” bir yaklaşımla çalışması, sıradışı şiirlerin karmaşıklığını ve tuhaflığını azaltıyor. Bu durum, yapay zeka şiirlerini daha anlaşılır ve cazip hale getirebilir.
YAPAY ZEKA SANATI İNSAN ELİNDEN ALACAK MI?
Hayatta olan ve çalışmaya dahil edilen tek şair Dorothea Lasky, yapay zekanın işini elinden alacağı tasası taşımadığını belirterek, “Şiir her vakit gerekli olacak” dedi. Lasky, yapay zeka şiirlerinin de beşerler tarafından sevilmesinin olumlu bir gelişme olduğunu vurguladı.
Öte yandan, Stanford Üniversitesi’nden Michele Elam üzere kimi uzmanlar, yapay zekanın sanat üzerindeki tesiri konusunda daha temkinli. Elam, yapay zeka eserlerinin sanatla kurduğumuz alakayı değiştirebileceği ve gerçekliklerimizi anlamlandırma biçimimizi sınırlayabileceği konusunda uyardı.