Çeşme’nin coğrafik işaretli damgalı sakız ağaçlarından elde edilen damla sakızları, son periyotlarda ağır ilgi görüyor. Kilogramı 15 bin TL’ye kadar alıcı bulan ve Yunanların ‘Türkler sahtesini üretiyor’ dediği damla sakızlar hakkında üreticiler konuştu.
Dünyada yalnızca Yunanistan’ın Sakız Adası ile Çeşme Yarımadası’nda yetişebildiği bilinen “sakız ağacı”, her vakit yeşil olması ve toprağı örtmesi sebebiyle toprak erozyonunu önlemeye yardımcı olan ve orman yangınlarında bile kısa müddette kendini yenileme kapasitesine sahip bir ağaç çeşidi.
KİLOSU 15 BİN TL’Yİ BULUYOR
Son 20 yılda Çeşme’de tekrar hareketlendirilen sakız ağacı üretimi, hem tabiata hem de lokal iktisada can veriyor. Gıda, kozmetik üzere birçok alanda kullanılan ve coğrafik işaretli damgasıyla yüksek iktisat potansiyeli taşıyan sakız ağaçlarından elde edilen damla sakızları ise kilogramı 15 bin TL’ye kadar alıcı bulabiliyor.
“DAMLA SAKIZI ARTIK ÇEŞME’NİN COĞRAFİK İŞARETLİ BİR ÜRÜNÜ”
Yunanlıların ‘Türkler sahtesini üretiyor’ dediği damla sakızlarının üretimi günbegün artış gösterirken üretici Hasan Ege Tütüncüoğlu, bahse dair, “Damla sakızı artık Çeşme’nin coğrafik işaretli bir eseri. Yaklaşık bir yıldır süren uzun çalışmalar sonucunda alınan coğrafik işaretle birlikte, Çeşme’nin ikinci coğrafik işaretli eseri oldu. Cumhuriyet periyodunda büsbütün ortadan kalkan sakız ağaçları, sayıları bine kadar düşmüşken artık tekrar canlandı” değerlendirmesinde bulundu.
“10 YIL İÇERİSİNDE DÜNYA PAZARINDA YÜZDE 50’LİK BİR HİSSEYE SAHİP OLABİLİRİZ”
Dikilen sakız ağaçlarıyla birlikte, önümüzdeki 4-5 yıl içerisinde yaklaşık 1 tonun üzerinde “Çeşme damla sakızı” elde etmeyi beklediklerini kelamlarına ekleyen Tütüncüoğlu, “Çeşme, yavaş yavaş ağaç sayısını ve üretim kapasitesini artırarak dünya pazarından hisse almaya çalışıyor. Biz ülke olarak yaklaşık 20 tona yakın ithalat yapıyoruz. Münasebetiyle bu ithalatın, en azından kendi muhtaçlığımız kadar olan kısmının Çeşme damla sakızıyla karşılanması ekonomimiz açısından çok değerli. Belediye ile yapmış olduğumuz bir protokol kapsamında, şu anda yeşil alanlara sakız ağaçlarını dikiyoruz. Zira yer yok. Yer olmayınca, bulduğumuz her yerde dikebilmek için her türlü imkânı araştırıyoruz ve sağlıyoruz. Bilhassa rüzgar gücü üretilecek alanların altında çok fazla atıl alan var. Bu alanlarda sakız ağacı dikiminin önü açılabilir, geliştirilebilir. Şayet bu sağlanabilirse, burada yılda 50 bin civarında sakız ağacını toprakla buluşturabiliriz. 10 yıl içerisinde de dünya pazarında 500 bin ağacın üzerinde bir üretimle yüzde 50’lik bir hisseye sahip olabiliriz” diye konuştu.
YETKİLİLERDEN ARAZİ TAHSİSİ TALEBİNDE BULUNDU
Uygun arazi olmadığı için 26 binin üzerinde sakız fidanının dikilmek için beklediğini belirten Tütüncüoğlu, “Çeşme’de yerler çok kıymetli olduğu için ziraî maksatla kullanımı hayli zor” diyerek yetkililerden yardım talebinde bulundu.
“YUNANLAR ‘TÜRKLER DÜZMECE SAKIZ ÜRETİYOR’ DİYE HABERLER ÇIKARDILAR”
Sakız ağacı üretimi için sürdürülen çalışmaların yeni olmadığına dikkat çeken üretici İbrahim Topal ise, 1995 yılında 200 adet çelik diktiklerini fakat başarılı olamadıklarını söyledi ve şöyle konuştu:
“Sonrasında biz bu işe meraklı olarak başladık sakızın çelikten yetiştirilmesiyle ilgili, çoğaltılması ile ilgili çalışmaları başlattık. 2 ayda ürettiğimiz ağaçlar, sakız fidanları olma yolunda çok süratli gelişiyorlar. Onları saksılara aldık. Sonrasında toprağa diktik ve beş yıl üzere kısa bir müddet içerisinde eser verir hale geldik. Sakızın bu biçimde üretimiyle ilgili zati bu çalışmalar yapılırken, Yunanlılar karşı tarafta bizim yaptığımız çalışmaları çok yakından takip ediyorlardı. ‘Türkler geçersiz sakız üretiyor’ diye kendi mahallî medyalarında manşet haberler çıkardılar. Sakız ağacı aslında ana karada var olan bir eser, sonradan adalara gitmiş. Anavatanı burada olan bir eser, bir halde Türkler tarafından da bedellendiriliyor, iktisada kazandırılıyor”
